Voorversterker 4617 Parafeed (1)
Parafeed.
Voor een kleine beschrijving over parafeed zie: Voorversterker ´76 Parafeed..
Dit is de 3e voorversterker op basis van Parafeed. Dit ontwerp is wat meer exaotisch te noemen vanwege het gebruik van de 4617 als spanningsversterker. Dit is een direct verhitte triode destijds gebruikt in telefooncentrales als repeater-versterker. Dit zijn betrouwbare buizen met lange levensduur daar deze veelal op onbemande locaties in centrales werden ingezet. Dit type is niet alom verkrijgbaar, sterker nog, ze zijn zo goed als onvindbaar.. In dit ontwerp is de 4617 relatief eenvoudig uitwisselbaar met uit huidige productie de Full Music 101D/n. Ook interessant zijn de 3A/107A, 4019A, 3A/110A, 4022A etc. Zie hieronder..
Ontwerp.
Uitgangspunt voor deze voorversterker waren de Silberglut OPT715 parafeed transformatoren die nog op de plank stonden. Deze hebben een primair een impedantie van 5K en transformeren af naar 600ohm. Dat betekent een verhouding van 2.8:1 (5000:600=8.333 wortel hieruit is 2.8). Als we de bijgeleverde handgeschreven specificatie bekijken, zien we dat secundair 2 wikkelingen serie of parallel geschakeld kunnnen worden.
De 4617 heeft in deze toepassing een effectieve versterking van 6.6, na aftransformering nog iets meer dan 2 keer. Anode belasting is een Constant Current Source (ccs), een tweetal fets in cascode waarbij eenvoudig middels een potmeter de stroom die doorgelaten wordt ingesteld kan worden. Deze kleine printjes inclusief alle onderdelen zijn via KandKaudio voor een kleine 12 dollar te bestellen.
Fixed bias.
Een kenmerk van fixed bias, of vaste negatieve roosterspanning (nrs), is dat met name de laagweergave hiervan profiteert. Bijkomend voordeel is dat de kathode weerstand en -ontkoppeling komen te vervallen. Om deze negatieve spanning te kunnen aanbieden op het rooster van de 4617 zonder dat deze middels een koppel condensator van de bron ontkoppeld dient te worden, is gekozen voor een ingangstransformator. Dit is een Reinhöfer 54.13 met een step-up van 1:3. Via de secundaire van deze ingangstrafo kan mooi de nrs aan het rooster worden aangeboden. Daar hier geen stroom gevraagd wordt kan deze spanning worden aangeboden middels een 2-tal 1.5 Volt batterijeen die in serie zijn geschakeld. Levensduur van deze batterijen is gelijk aan de levensduur wanneer ze in de verpakking zouden blijven. Kort gezegd: Eens per jaar de spanning controleren volstaat. Door toepassing van deze ingangstranformatoren is de ingangsimpedantie van de voorversterker 10 KiloOhm.
Hieronder een schematische voorstelling van gebruik van nrs in combinatie met een ingangstransformator.
Voeding.
Ditmaal geen klassieke schakeling maar een modern en compact ontwerp op basis van een FET. De hoogspanning wordt gelijkgericht door nette diodes, gaat langs een C-R-C filter en wordt dan aangeboden aan een FET welke een referentie krijg door middel van zener-diodes. Door het kiezen van een grote waarde condensator ontstaat een hoge R/C tijd, hetgeen inhoudt dat de voeding heel langzaam opkomt: Bijna 4 minuten voordat deze volledig op spanning is. Deze schakeling is ooit bedacht door Technics, werd toen Virtual battery genoemd maar is tegenwoordig alom bekend als capaciteits-vermenigvuldiger. Op de scope gezien is de aangeboden hoogspanning zo recht als een liniaal en ook bij inzoemen is geen brom of ruis zichtbaar. Let wel op bij het monteren van de FET: deze is gevoelig voor ESD! De gloeispanning voor de beide 4617 komen van een VCCS van Machmat. Omdat de kathodes aan massa hangen kan worden volstaan met 1 spanningsbron voor beide buisjes. De voedingstransformator is een ringkern met een center-tapped 320 Volt en een 8 Volt wikkeling, verkrijgbaar via Ebay Duitsland (dd feb 2011).
Klank.
Van de 3 recentelijk afgeronde projecten op basis van Parafeed, onderscheidt dit ontwerp zich door een hoge mate van natuurgetrouwheid. Deze 3 projecten zijn echter dermate verschillend, zowel op compenent-nivo als qua technisch ontwerp, dat niet eenvoudig is vast te stellen wat deze natuurgetrouwheid bepaald.
Het schema van de voorversterker is hier te vinden.
Op de volgende pagina een paar foto's van de opgebouwde voorversterker..
_______________