audio with realistic timbre
 

De co-axiaal luidsprekerunit PHY-HP KM30

Intro...
Niets is zo klankbepalend als de speaker... Is dat zo? In een klankscherm (open baffle) wordt de unit in ieder geval niet "gehinderd" door een grotere weerstand aan de achterzijde in vergelijking tot de voorzijde - de druk is immers aan beide zijden gelijk... Het klankscherm is opgebouwd uit een zandgevulde sandwich-constructie van verschillende houtsoorten, is hierdoor nagenoeg dood en zal dus niet tot nauwelijks een actieve bijdrage leveren aan het geluid dat door de unit wordt geproduceerd. Het moge geen geheim zijn dat een klankscherm units met een Qts van minstens 0,5 verlangt, daar anders de laagweergave onvoldoende zal zijn. Mijn huidige unit, de Philips AD12202, voldoet hieraan en heeft derhalve een uitgebalanceerd klankkarakter zonder een voorkeursgebied. Niet alle units die een totale Q van 0,5 of hoger hebben zijn overigens bij voorbaat geschikt voor weergave in een klankscherm!

Musical Affairs.
Dit is de importeur van de exotische PHY-HP breedbandunits uit Frankrijk. PHY-HP is eigenlijk Bernard Salabert, een bijzonder eigenzinnig maar getalenteerd man, zoals ik aan den lijve heb moge ondervinden. Door Hans Kortenbach van Musical Affairs wordt de PHY-HP HP21-LB15, een 20 cm unit, en de PHY-HP KM30, een coaxiale 30cm unit, toegepast in zijn speakerontwerpen. De units van PHY-HP onderscheiden zich van de massa door o.a. de extreme materiaalskeuze én hoge afwerkingsgraad. Als materiaal voor de chassis is klokkenbrons gekozen en van de toplijn units ("SAG"-versie) worden de spreekspoelen gewikkeld met met zijde geïsoleerd zuiver zilver(!). Elk paar units is gematched, zelfs tot op het gewicht van de eigenlijke conus! De coaxiale KM30 weegt maar liefst 9,3 kg, wordt geleverd in een mooie houten kist en heeft een levenslange garantie. Dat dit alles niet voor niks is blijkt uit unaniem enthousiaste reviews van over (bijna) de hele wereld. Overigens praten we hier niet over een "budget"-unit! Er moet flink in de buidel worden getast voor een paartje KM30: plm. €2200 voor de "standaard"- en €2520 voor de "SAG"-versie...

Opbouw.
De KM30 is een zg. "time-aligned" coaxiale unit, hetgeen inhoudt dat er geen looptijd verschillen in het tijdsdomein zijn tussen tweeter en woofer. In het hart van de woofer zit een zwaar gemodificeerde pïezo-tweeter welke is gemonteerd in een bronzen kelk. Het membraam van de tweeter is van papier en is concaaf van vorm. Deze tweeter "komt op" vanaf plm. 10Khz waar de woofer "wegvalt"; zodoende is een filter niet benodigd! Aan de achterzijde van het bronzen chassis is een grote Alnico-magneet gemonteerd met daarop 4 aansluitingen; tweeter en woofer apart. Het rendement van 97dB is gunstig voor buisversterkers, zoals ook de impedantie van 16 ohm. De Qts ligt op 0,59 en is op deze grond dus uitstekend toe te passen in een klankscherm. De resonantiefrequentie ligt op 36hz en de tweeter loopt door tot 30Khz.

Het totaalgewicht van de conus is slechts 12,8 gram!
De aansluitklemmen van woofer en tweeter zijn apart uitgevoerd.
De pïezo electrische tweeter is gemonteerd in een bronzen kelk.
Het massief bronzen chassis zorgt voor een totaalgewicht van 9,3 kg!

Luisteren!
Samen met Hans Kortenbach (Musical Affairs) heb ik de KM30 in het klankscherm gemonteerd. Door het relatief hoge gewicht van de units is dit een werkje dat om meer dan 2 handen vraagt... Gelukkig zit er op de nieuwe eindversteker "Magique" ook een 16ohm tap, dus het impedantie verschil met de AD12202 kon worden opgevangen. De KM30 wordt gemonteerd middels een zevental koperen(!) bouten en paste, zij het ietwat ruim, in het bestaande gat van de AD12202. Al met al een werkje van een klein uurtje alvorens er weer geluisterd kon worden.

Vanaf de eerste tonen is duidelijk wat deze KM30 toevoegt aan het toch al redelijk uitgekrisalliseerde geluid van de totale installatie! Tjonge, wat is dit een snelle unit!! En wat is het ineens duidelijk dat de whizzer in de AD12202 slechts een benadering van een tweeter is: hij legt het duidelijk af tegen de pïezo-electrische tweeter van de KM30. Door het "ontlasten" van de woofer van weergave boven 10Khz, krijgt deze de kans te laten horen waar hij voor is gemaakt... (Ongetwijfeld heeft AD12202 "last" van het extra gewicht van de whizzer op de conus waardoor hij in feite trager wordt terwijl hij juist sneller zou moeten zijn om juist ook de hogere frequenties weer te geven...) Ook draagt de forse Alnico magneet, welke meer flux heeft dan zijn ferro-dure tegenhanger, zijn steentje bij. Met name in het mid-laag lopen klanken veel langer door mét een fantastische nuancering. Het hoog is echt zijde-zacht en lijkt in de verre verte niet op het hoog van een pïezo-electrische tweeter van zo-uit-de-winkel. Ik kan stellen dat ik nimmer een dergelijk mooi hoog uit een tweeter heb horen komen. Ook de laagweergave wint aan snelheid zonder in volume af te nemen - indrukwekkend! Waar de AD12202 een ongelooflijk goede presentie had op o.a. stemmen, voegt de KM30 hier een nieuwe dimensie aan toe: coherentie. Alles wordt samengevoegd tot "een geheel" waardoor een fantastisch compleet en natuurlijk palet aan klanken ontstaat die als vanzelfsprekend klinken. Dit is iets wat wij in onze alledaagse omgeving als "normaal" beschouwen, maar ik kan je wel vertellen dat als je dit ineens uit je installatie hoort komen, je een heuse vreugdesprong maakt!

Is dit het geld waard? Ik bedoel, ruim €2000 is geen bedrag wat je "even snel" uitgeeft... Ik kan natuurlijk niet in ieders knip kijken maar kan wel stellen dat dit een aanschaf voor het leven is, mèt levenslange garantie! Het zijn in ieder geval units waar de luxe van af druipt en die in de overtreffende trap presteren....

PHY-HP units zijn verkrijgbaar bij Musical Affairs.
Voor nog meer informatie over PHY-HP: PHY-HP.com

_______________