Inbouw van een Sowter 8347f in een Cyrus Dac-Master
Hier links afgebeeld, de helft van mijn CD-speler, de DacMaster van Cyrus.
Deze combineert erg goed met de bijbehorende DiscMaster, vooral omdat er dan
van een EAS/EBU connectie gebruik gemaakt kan worden. Dit is een 110ohms digitale
3-aderige kabel, welke er o.a. voor zorgt dat de combinatie gebruik maakt van
dezelfde klok. Geloof me, ik heb er legio andere loopwerken op aangesloten maar
de DiscMaster werd nooit weggespeeld. Er zullen wel mooiere loopwerken zijn,
deze heb ik echter (gelukkig) nog niet in huis gehad... Wat ik ook een voordeel
vind van deze dac is dat er verschillende digitale bronnen op aangesloten kunnen
worden.
Toch een modificatie?? Ja, het analoge uitgangsgedeelte
van de dac maakt gebruikt van een transistor... Weliswaar een mooiere (OPA-zie-ik-je-morgen-nog...),
maar toch - een transistor. Nu heb ik niets tegen transistoren, als ze daar
gebruikt worden waar hun gebruik gerechtvaardigd is. Dat is mijn installatie
dus niet het geval. Tot overmaat van ramp zit er óók nog een bipolaire condensator
in de signaalweg! De dac zelf is een AD1862 van Analog Devices. Deze leent zich
bijzonder goed voor het modificeren van de analoge uitgangstrap omdat deze dac
een stroomuitgang heeft. In de fabrieksklare oplossing zit er èèn transistor,
na het hoogaf filter, die fors is tegengekoppeld. Alweer een vies woord! In
de rest van de installatie accepteer ik geen terugkoppeling, waarom dan wel
in de CD-speler?? Enfin, de stroomuitgang heeft een sterkte van 1mA vanuit de
dac zelf. Een weerstand van 100ohm (0,1% metaalfilm) naar (analoge) massa
creëert dus een 100mV uitgang. Als we daar nu eens een mooie step-up transformator
achter zouden zetten die ook nog eens een beperkte bandbreedte zou hebben waardoor
we als bonus ook nog eens het hoogaf filter zouden kunnen weglaten? Na wat zoeken
vond ik bij Sowter Engeland
de "8347". Dit is een transformatortje, in mu-metaal, met een step-up
van 18,7, speciaal ontworpen voor gebruik na een dac met stroomuitgang (voornamelijk
voor BurrBrowns). Dat betekent dus dat deze trafo in ieder geval een dc van
1mA kan verwerken! Alsof je op de wenken bedient wordt, kunnen ze je "dat
ding" ook nog eens leveren in een gesloten behuizing met lead-outs (uitkomende
draadjes) ipv de gangbare uitvoering voor printmontage. Het type nummer krijgt
dan een extra "f"-je... Via internet snel een paartje besteld en een
goede week later lagen ze reeds op de deurmat. Aan de slag dus! Door de kleine
afmeting, circa 4x4cm, kon ik ze goed kwijt in de (niet al te grote) behuizing
van de Cyrus. Ze hangen aan de bovenkant, net naast de dac-jes zelf. De lead-outs
zijn voldoende lang om hiermee alles te kunnen bedraden - geen extra solderingen/overgangen
dus. Het weerstandje voor omzetting van stroom naar spanning kan mooi aan de
onderkant van de print worden gesoldeerd, rechtstreeks naar het centrale (analoge)
massapunt. De primaire "plus" van de 8347 wordt rechtstreeks op pootje
11 van de dac gesoldeerd, de massa op het centrale analoge aardpunt (of op pootje
12 van de dac). De secundaire gaan vervolgens naar de output, waarbij de massa
natuurlijk ook aangesloten wordt op het central analoge aardpunt. Voor de output
heb ik èèn van de XLR-aansluitingen gekannibaliseert (2 x signaal en 1 keer
massa, afgeschermd). Wèl moest ik nog het printspoortje vanaf de dac (pootje
11dac naar IC182) naar de eerste buffer tansistor doorkrassen, omdat deze anders
vrolijk zijn werk bleef doen, en dus geen spanningomzetting toeliet over het
geplaatste weerstandje... Dit is (eventueel) snel te repareren door het printspoortje
weer door te solderen. Klik
hier voor een gedeelte van het schema van het d/a--gedeelte van de DacMaster.
Klik hier
voor het hele schema (èèn kanaal) Dit zijn wat grotere GIF-bestandjes (plm
400K elk).
Hoe klinkt dat dan? Is het de investering waard? Laat ik even voorop zeggen dat de 8347 secundair niet te veel belast moet worden, maw, als je een (voor)versterker met een lage ingangsimpedantie aansluit, heeft deze modificatie niet veel zin. Ikzelf heb een stappenschakelaar met een 100K weerstand er overheen als ingang op de voorversterker, dus zo'n 55K. Dat gaat prima.
De normale uitgang van de Cyrus is van hoog nivo, de Sowters doen daar nog een schepje bovenop. Het dynamische vermogen lijkt toe te nemen, mooier podium (betere pin-point). Je zou haast zeggen: Het lijkt wel analoger te klinken, om maar eens een clichè te gebruiken. Het verschil in weergave zit 'm vooral in de rust. De Sowters komen ongeveer op 80euro p/st, en is dus een behoorlijke investering. Aan de andere kant heb ik mensen vèèl meer geld zien investeren in dingen die een minder groot effect hadden op de weergave van hun audio installatie (een auto bijvoorbeeld, haha).....
_______________