Een buisgelijkgerichte voeding voor de gloeispanning

Een apart buisje.
Laatst gekocht bij Fust Electronica: de Philips 328. Ik kwam dit type tegen tijdens het surfen op het wereld-wijde-web. De 328 is een dubbelfasige gasgevulde gelijkrichter. Bijzonder? Ja: vroeger werd deze buis gebruikt als accu-oplaadbuis, tezamen met een ballastbuis die voor stabilisatie diende (iets meer informatie hierover). Dit is dus een gelijkrichter voor lage spanning bij relatief hoge stroom!

Het idee.
Hoe zou een buis-gelijkgerichte voedingsspanning voor de gloeispanning van de buizen op de voorversterker klinken? We weten allemaal waarom een buisgelijkrichter in de hoogspanning de voorkeur geniet, toch? (een enkeling daargelaten...) Normaliter is de 250mA al te veel voor menig gelijkrichter, de 328 echter kan 1.3 Ampère leveren voor maximaal 6 loodaccu's. Gloeispanning is 1.9 Volt bij 3 Ampère, minimale "hoog"-spanning 16 Volt (om te onsteken) en er moet rekening gehouden worden met een spanningsval van plm. 7 Volt. Verder moet de transformator hoogspanning een Rdc van minimaal 3 ohm hebben en moet er tenminste 15 sec. worden "voorgegloeid"... (zie specificaties)

Het schema.
De ballastbuis is niet gebruikt, deze is moeilijk te verkrijgen, blijkt.... Om de eindspanning te kunnen regelen dient er in de retourleiding een ruim bemeten potmeter worden opgenomen welke tevens de inloop stroom zal beperken (dit volgens de oude boeken). Omdat de voorversterker buis een direct verhitte triode is moet de aangeleverde DC "lineaal"-recht zijn, dus zonder restbrom. Ook dit vraagt om een aangepast circuit: veel capaciteit met veel inductie... Tijd dus om eens met Wil Blaauw van AE te gaan praten...

De praktijk.
Dat de theorie niet altijd in de praktijk correct blijkt was (weer) duidelijk... De eerste opzet gaf te veel restrimpel, was dus niet stil genoeg. Ook bleek de "hoog"spanning nèt te krap gekozen want niet alle buisjes onstaken. Alle begin is moeilijk maar gelukkig bleek AE zeer flexibel om dit experiment tot een goed einde te brengen (waarvoor dank, Wil!). Het uiteindelijke schema kun je hier bekijken. Zoals je kunt zien is de accu opgenomen in de schakeling, dit bleek nodig omdat de spanning anders een te groot verloop kende (direct op de kathode van plm. 3,7V tot 4,5V). De voeding staat nu aangesloten op de accu en de spanningsval naar 4V wordt gerealiseerd met een weerstand. De accu staat nu dus eigenlijk onder een constante laadstroom en geeft deze meer capaciteit.

Leuk, maar hoor je dat dan?
We hebben A-B vergeleken... Is immers simpel en snel te realiseren: voeding aan en aangesloten is nieuwe situatie, voeding afgekoppeld is oude situatie. Indien de voeding is aangesloten geeft dit een dynamischer beeld met bijzonder mooie klankkleuren, echter wat onrustig... Koppel je de voeding af dan krijg je een meer drie-dimensionaal beeld - de rust is terug... Als je over winst wilt spreken dan heb je het hier over keuzes... wel interessant is dat de accu's niet meer worden leeggespeeld. In ieder geval is het een bijzondere aanvulling op de installatie!

ps. Sluit je een accu oplader constant aan op de accu dan krijg je ook meer dynamiek... echter het geluid wordt veel grover, grofkorreliger - noem het zo je wilt. Dit is (voor mij) in ieder geval niet de oplossing!

Legenda
Schema circuit	Circuit
Transformatoren	AE-Europe
Condensatoren	AE-Europe / Acoustic dimension

 

 

_______________