Sinusweergave Non-oversampling versus Oversampling DAC
Wat is een "sinus"?
Een sinus is de golfbeweging welke het analoge signaal weerspiegelt. Concreet: Een analoog singaal is een sinus. Om analoge signalen over te brengen zijn verschillende manieren bedacht, of dit nu via leidingen of via de lucht gedaan wordt, telkens speelt die sinus de hoofdrol. Immers als die sinus goed overgebracht wordt, dan is de analoge informatie goed overgebracht.
De sinus in beeld brengen gaat eenvoudig middels een oscilloscope: We pakken dan 1 frequentie waarop we inzoomen om de sinus stabiel weergegeven te krijgen. Gegenereerd vanuit bijv. een toongenerator kunnen we op deze manier een ingestuurde sinus vergelijken met de uitgestuurde sinus in bijv. een buizenversterker. Dit is een eenvoudige methode om te bezien of de versterking in hoofdlijnen "correct" is, maw of de versterker correct is ontworpen. Is de uitgaande sinus afwijkend van de ingestuurde, dan veranderd de versterker het signaal en dat is waar we bij audio zeker niet naar streven, toch?
Een onvervormde sinus..
Wat is oversampled?
De meest gangbare CD-spelers zijn traditiegetrouw oversampled. Dat is niet zo maar, zal zo blijken. Wat is oversampled? Eenvoudig gesteld wordt de sinus in digitale systemen vertaald van een oneindige hoeveelheid aan mogelijkheden in slechts 2 mogelijkheden, de 1 en de 0, de bits. Hoe meer bits per sinus gebruikt worden, hoe beter de sinus zijn vorm behoudt. Oversampling wil zeggen dat de ruimte tussen de bits "ingevuld" wordt om de sinus te volmaken, er wordt dus eigenlijk informatie op basis van berekeningen toegevoegd aan de sinus die niet meegezonden werd.
Hoe ziet een sinus er eigenlijk uit gegenereerd vanaf de CD, bijvoorbeeld een test-CD?
Navolgende plaatjes laten een sinus zien vanaf een test-cd, 1 Khz, vanaf een "gangbare" JVC oversampled cd-speler.
Sinus, 1 Khz, vanaf een oversampled Cd-speler. | |
..iets ingezoomd.. |
Zoals je ziet, een mooie onvervormde sinus. Het oversampling proces weet van de, in dit geval 16bit informatie, weer een keurige sinus te reproduceren.
Dan nu de non-oversampling dac. Velen zijn van mening dat de non-oversampling dac "beter klinkt" dan de oversampled dac's. Over het waarom geen oordeel hier.. ;-)
Hier onder een aantal plaatjes van dezelfde 1 Khz sinus zoals deze gereproduceerd wordt door een non-oversampling dac, in dit geval een Diy-Paradise Monica2 met buis-buffer.
1 Khz vanuit een non-oversampled dac... | |
...ingezoomd. Hier is duidelijk te zien dat de sinus "slechts" benaderd wordt.. | |
...ingezoomd op tijd, de sinus dus iets breder gemaakt.. | |
..weer iets vergroot.. | |
..en nog iets vergroot.. |
Bovenstaand laat duidelijk zien dat de sinus niet vervolmaakt wordt door een rekenproces. Gemeten door de audioketen heen wordt aan de luidsprekerklemmen dezelfde sinus aangeboden...
Je kunt jezelf nu afvragen: Is dit een sinus waar we mee verder willen?
ps: Ja, dit is kort door de bocht.. De inhoud betreft slechts hoofdlijnen...
*
_______________