Een uitgangstransformator van Tribute met dubbele primaire impedantie

Primaire impedantie...
De optimale belasting voor een buis staat beschreven in diens specificaties. Voor een eindbuis wordt hier een goede balans gezocht tussen vervorming en vermogensafgifte. Een 300B bijv. geeft volgens de datasheets van Western Electric bij een belasting van 3K een vermogen af van 8Watt bij een vervorming van plm. 7 procent (zie onderstaand schema). Wanneer we de primaire impedantie verhogen leveren we vermogen in ten faveure van de vervorming. Lagere vervorming ten koste van vermogen, wanneer is dat merkbaar/hoorbaar? Velen belasten een 300B met 5K omdat dit "beter zou klinken", even zo velen kunnen dit echter niet A->B vergelijken met bijv. een belasting van 3K bij eenzelfde configuratie...

Tribute...
Tribute heeft sinds kort een uitgangstransformator in het standaard programma waarbij uit 2 primaire impedanties gekozen kan worden door het in serie - of parallel schakelen van secties. Door deze techniek wordt voorkomen dat een gedeelte van de primaire onbenut is en ongewild dienst gaat doen als "antenne" (zoals bijv. wanneer er tijdens het wikkelen taps gemaakt worden). De uitgangstrafo die hier wordt besproken, is gewikkeld op een 4-dubbele amorfe kern en heeft naar keuze een primaire impedantie van 3K6 of 5K en is secundair afgesloten op 16ohm vanwege de PHY-HP units. De trafo's zijn uit de kluiten gewassen en wegen dik 4 kilo elk. Daar het hier de (inmiddels uitgewerkte) prototypes betreft, zijn deze nog niet ingegoten. Volgens Tribute heeft de keuze tussen de impedanties geen grote invloed op het frequentiebereik.

Gewikkeld op 4 amorfe kernen...

Meetgegevens...
Met de handheld LCR meter (inductie bij 120Hz):

Frequentiebereik meet van 20hz ~ 50Khz bij 1Khz@1W, dit veranderd niet bij wisseling van impedantie. Bij 3K6 is er een maximaal vermogen van 8.7 Watt voorhanden, bij 5K wordt 1.5 Watt ingeleverd.

Luisteren op 5K...

De belasting voor de 300B is bij 5K gezien het vervormingspercentage gunstiger. De klankschermen hebben een rendement van plm. 100dB, hetgeen geen zware versterker vraagt. Het impedantieverloop is gunstig dus hoeft er niet meer stroom geleverd te worden in bepaalde delen van het frequentiespectrum. De 300B klinkt bij deze belasting gemakkelijk, open en gedetailleerd. De hoogweergave is nergens scherp te noemen en het podium wordt breed en diep gepresenteerd. Focussering van instrumenten en stemmen is goed en alles heeft een uitgesproken natuurlijk klankkarakter (zoals je van Tribute mag verwachten).

Luisteren op 3K6...

Bij 3K6 heeft de versterker een kleine 1.5Watt meer tot zijn beschikking tenkoste van een grotere vervorming. 1.5Watt bij een totaal vermogen van 8 Watt is toch een kleine 20 procent extra... Zoals verwacht is de stroom door de buis nagenoeg gelijk dus is er sprake van een echte A->B vergelijking vwb. de buisbelasting. De Western Electric komt bij deze instelling meer tot leven: Het podium wordt groter en breder afgebeeld, de focussering neemt toe zowel op de x- als de y-as. Het laag heeft meer autoriteit en is beter doortekend. De toegenomen vervorming is niet hoorbaar, dit is echter begrijpelijk, want als er 4 Watt aangesproken wordt is het veel....

Resumé...
Ja, het maakt dus uit met welke impedantie de buis belast wordt. Zal de 3K6 overall "beter" klinken dan de 5K? Nee, dat hoeft geenszins het geval te zijn: Elke luisterruimte is anders, zo ook de gebruikte buizen en luidsprekers... Het is echter prachtig dat tegen een-(bijna)-zelfde bedrag geëxperimenteerd kan worden en zo voor de optimale belasting gekozen kan worden binnen het versterkerproject. Tel daarbij op dat door deze dubbele impedantie "ineens" een aantal types andere buizen ook bruikbaar worden, en je hebt een winnaar....

Tribute levert trafo's van uitzonderlijke kwaliteit en is mi. onze "vaderlandse Tamura". Mocht je het geduld kunnen opbrengen vwb. levertijd, dan is een teleurstelling haast ondenkbaar....

*

_______________